ဂ်

ဂ်ပန္သြားေတာလား ၃

၁၆ ရက္ေန႕

ဒီေန႕ တုိက်ိဳကေန ကာနာဇာ၀ါသြားရမွာမုိ႕ မနက္ကတည္းက ခ်က္ေကာက္လုပ္ရတယ္။ ေနာက္ ဒီတစ္ခါေတာ့ ဂ်ပန္ေရာက္ေနတဲ့ အင္ဒီးယန္းေတြနဲ႕ ေတြ႕ရတယ္။ သူတုိ႕ကေတာ့ သူေဌးအဖြဲ႕ေပါ့။ ေနာက္အတန္းအစား တစ္ခုေပါ့ေလ..။ အဲသည္ကိုေရာက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ရင္း ေနာက္ သူပိုင္လုပ္ငန္းပါ ထူေထာင္ႏိုင္တဲ့အထိေအာင္ျမင္ေနတဲ့သူမ်ားနဲ႕ သံတမန္လူတန္းစား ေပါ့။

ေနာက္ တျခား ေနာက္ထပ္ ဂ်ပန္ေရာက္ အင္ဒီယနး္ ပညာတတ္အသုိင္းအ၀ိုင္းေပါ့။ သူတို႕ရဲ႕ အျမင္ကေတာ့ တမူထူးျခားေနတာသတိထားမိၾကတယ္။ အေကာင္းေတြခ်ညး္ပဲေပါ့ေနာ္။ ဂ်ပန္မွာ လာေနမယ့္ ႏုိင္ငံျခားသားတစ္ေယာက္ဖို႕ အေတာ္ၾကီးကို စိတ္ခ်မ္းသာစာရာၾကီးပါပဲ။ တစ္ေယာက္ကေတာ့ သူ႕အဖုိ႕လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ တကယ္အံ့ၾသရတာကေတာ့ ဂ်ပန္ေတြရဲ႕ အခ်ိန္တိက်မႈပါပဲတဲ့။ ေန႕လည္ ၁၂ နာရီထိုးတာနဲ႕ တရံုးလံုးလုိပဲ မတ္တပ္ထရပ္လုိက္ၾကၿပီး ေန႕လည္စာစားဖုိ႕ ထြက္ၾကပါတယ္တဲ့။ သံအစ္မတ္ကေတာ္တစ္ေယာက္ကေတာ့ ဂ်ပန္ေတြရဲ႕ အေသးစိတ္ကအစ တိက်မႈကို ခ်ီးက်ဴးေျပာသြားပါတယ္။ ဥပမာကေတာ့ သူပထမဆံုး ဂ်ပန္မွာ ဆံပင္ညွပ္တဲ့အေတြ႕အၾကံဳပါတဲ့။ သူဟာ ဆံပင္ညွပ္တုိင္း သူ႕ဆံပင္ညွပ္မယ့္သူကို သူညွပ္ခ်င္တဲ့အတုိထက္ကို အျမဲ ၁လက္မစာေလာက္ ပိုရွည္ ေျပာထားေလ့ရိွတယ္တဲ့။ ဂ်ပန္မွာ ပထမဆံုးဆံပင္ညွပ္ေတာ့ အဲသလိုပဲေျပာပါတယ္တဲ့။ ၿပီးသြားၿပီဆုိေတာ့ သူစိတ္တုိင္းမက်ဘူး။ သေဘာမေတြ႕ဘူးျဖစ္ေနတာကို သူခ်က္ခ်င္းသေဘာေပါက္လုိက္တယ္တဲ့။ အရင္က သူညွပ္ခုိင္းရင္ ေျပာခ်င္တာထက္ တုိသြားတတ္လြန္းလုိ႕ အျမဲ ၁ လက္မ စာ ခ်န္ေျပာတတ္တာ.. တကယ္ေတာ့ ဂ်ပန္မက အတိအက် ညွပ္ေပးထားတဲ့အတြက္ သူအဲလုိျဖစ္ရတယ္ေပါ့ေနာ္..။ အဲသည္ေတာ့ ဂ်ပန္ေရာက္ၿပီး ဆံပင္ညွပ္ရင္ သူညွပ္ခ်င္တဲ့အရွည္အတုိင္း အတိအက်ေျပာႏိုင္သြားၿပီတဲ့။ စိတ္၀င္စာဖြယ္.. :p

ေနာက္ ဂ်ပန္စာ ေန႕လည္စာစားၾကတယ္။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြကို ေရေႏြးေငြ႕နဲ႕ေပါင္းထားတာရယ္ ၀က္သားအသားလႊာေပါင္းရယ္ေပါ့။ စားရတာ ေပါ့ရႊတ္ေပမယ့္ စားလုိ႕တကယ္ေကာင္းပါ

ေန႕လည္စာစားၿပီးတဲ့ေနာက္ Haneda ေလဆိပ္ကေန ANA 755 နဲ႕ ကာနာဇာ၀ါကုိ သြားၾကတယ္။ ကာနာဇာ၀ါမွာ ေရပူစမ္းရိွတဲ့ ဂ်ပန္ရိုးရာ ဟိုတယ္မွာ ၃ ေယာက္တစ္ခန္း ဂ်ပန္စတုိင္နဲ႕ေနရတယ္။ တကယ့္ကုိ စိတ္လႈပ္ရွားစရာေကာင္းတာက ညစာကုိ ဂ်ပန္လုိ၀တ္ၿပီး စားရတာပါပဲ။

ေျပာရဦးမယ္ ဆုိရင္ၾကိဳတင္ရထားတဲ အစီအစဥ္ထဲမွာ သည္ေရပူစမ္းမွာ စိမ္တဲ့ဟာပါေတာ့ လုိရမယ္ရ ေရကူး၀တ္စံုယူလာခဲ့ေပမယ့္ လံုး၀ လံုး၀ ၀တ္ခြင့္မရိွပါဘူးတဲ့။ ကာနာဇာ၀ါ က ေရပူစမ္းဟုိတယ္ကုိ အသြားကားေပၚမွာ ရွင္းျပသြားပါတယ္။ ေရထဲမဆင္းခင္ သန္႕ျပန္ေအာင္ သုတ္ဖုိ႕ တာ၀ဲလ္ အေသးပဲရပါမယ္တဲ့။ အဲဒါနဲ႕ ကုိယ္လက္သန္႕စင္သုတ္သင္ၿပီးရင္ သည္အတုိင္း ေရထဲဆင္းရမွာပါတဲ့။ ဘာမွ ၀တ္ခြင့္မေပးပါဘူးတဲ့။ ေနာက္ အဲသည္ ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ့ ဂ်ပန္ဂိုက္ အမ်ိဳးသမီးကေလး အေျပာေၾကာင့္ အားလံုး ရယ္လုိက္ၾကရတာ အံုးအံုးကၽြက္ကၽြက္ပါပဲ။ If you are really really shy, you can use that towel to cover your face တဲ့။

တကုိယ္လံုး ျမင္ေနရၿပီးကာမွ မ်က္ႏွာကေလး အုပ္ၿပီး ဘာလုပ္ရမွာတုနး္..............လို႕...။ တကတည္း။

တကယ္ေတာ့ အဲသလိုမဟုတ္ပါဘူး။ ပတ္စရာ သီးသန္႕လုပ္ထားတဲ့ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ခိုိင္ျမဲတဲ့ ႏိွပ္ေစ့ေတြပါတဲ့.. အစိမ္းေရာင္ အ၀တ္စ ေတြ ထားေပးထားပါတယ္။ လံုး၀ ဓာတ္ပံုရိုက္ခြင့္မရိွတာေၾကာင့္ အားလံုးရဲ႕ အလွအပေလးေတြကို သည္မွာ တင္ျပခြင့္မရတာ ခြင့္လႊတ္ေပးၾကပါ။

အဲသည္ ေရပူစမ္း စိမ္ရတာ တကယ့္ကို ဘာနဲ႕ မွ မတူေအာင္ ဇိမ္က်တဲ့အရသာပါပဲ။ ေရေငြ႕ေတြရဲ႕ အန႕ံေၾကာင့္ေရာ တကိုယ္လံုးပူေႏြးတဲ့ ခံစားခ်က္ေၾကာင့္ ေသြးလွည့္ပတ္မႈေတြေကာင္းၿပီး သိပ္ကုိ relax ျဖစ္တာပါ။ အဟုတ္ပါ... အဟုတ္ပါ။

ဒီပံုကေတာ့ ကာနာဇာ၀ါက ဟိုတယ္မွာ ရိုက္ထားတဲ့ ဂ်ပန္က တုိက်ိဳတကၠသိုလ္မွာ human security ယူထားတဲ့ ပီအိတ္ခ်္ဒိေက်ာင္းသားနဲ႕ နားရင္းစကားေျပာေနတုန္း ရိုက္ထားတာပါ။

ေနာက္ေန႕မွာေတာ့ ဟိဂါရိွးခ်ယေဂး လို႕ေခၚတဲ့ ကာနာဇာ၀ါျမိဳ႕ေဟာင္း ကိုသြားလည္ရပါတယ္။ ဟုိးတုန္းက ေဂးရွမယ္ေတြ ေဖ်ာ္ေျဖတဲ့ အုိခ်ယာေတြရိွတာေပါ့ေနာ္။

ေနာက္တစ္ေနရာကေတာ့ kenrokuen garden နဲ႕ kanazawa castle ကိုသြားပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ကိုေဘးကိုသြားဖုိ႕ အစီအစဥ္ထဲမွာပါေပမယ့္ ဖလူေအာက္ဘရိတ္ျဖစ္ေနတယ္ဆုိလို႕.. အဲသည္အစား နာဂိုယာမွာ ၁ ရက္ထပ္တုိးလုိက္ရပါတယ္။

နာဂိုယာမွာေတာ့ နာဂိုယာကာဆယ္လ္ဟိုတယ္မွာတည္းရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး နာဂိုယာအင္မီဂေရးရွင္းဗ်ဴရို ကို သြားေလ့လာရပါတယ္။ ေနာက္ ဘရာဇီးလ္ေတြ အေနမ်ားတဲ့ ကန္နီ (Kani) ျမိဳ႕မွာ Migrant worker ေတြ ျမိဳ႕ကို အသစ္ေရာက္လာသူေတြအတြက္ ဘယ္လို service မ်ိဳးေတြရိွတယ္ဆုိတာ သြားေလ့လာရပါတယ္။

ေနာက္တစ္ျမိဳ႕ကေတာ့ Fuji City ပါ။ ဖူဂ်ီျမိဳ႕ဟာ သိပ္ကုိလွပါတယ္။ ဖူဂ်ီမီးေတာင္ေဟာင္းကို ေ၀၀ါး၀ါးျမင္ေနရတဲ့ရႈခင္းဟာ လြမ္းေမာစရာပါ။ ေနာက္ အိမ္ေလးေတြရဲ႕ ေရွ႕ေတြ ေလွခါးပန္းေလးေတြ အိမ္ျပတင္းေပါက္ေလးေတြမွာ ပန္းပင္ေလးေတြနဲ႕။ အဲသည္ကို ရထားနဲ႕သြားၾကပါတယ္။ ရထားေပၚမွာ အလုပ္ကလဲ ပါပါေသးတယ္။ ထူးထူးျခားျခား ေန႕လည္စာကို ရထားေပၚမွာစားရတဲ့ ဘန္းကေယာ လုိ႕ေခၚတယ္ ထင္တာပဲ။ ထမင္းဗူးနဲ႕ပါ။ အရမး္ကုိ လွပခ်စ္စဖြယ္ေကာင္းေအာင္ ထုပ္ပိုးထားတဲ့ကဒ္ထူစကူသားနဲ႕လုပ္ထားတဲ့ ထမင္းဗူးကေလးပါ။ စားၿပီးေတာ့ ရထားက ခံုေတြကို မ်က္ႏွာခ်ငး္ဆုိင္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ၿပီး ကိုယ့္အုပ္စုနဲ႕ကိုယ္ ဆက္ေဆြးေႏြးရပါတယ္။ ၿပီးရင္ ဂရုပ္ပရက္ဇန္ေတးရွင္းလုပ္ရဦးမွာကိုး။

ဖူဂ်ီျမိဳ႕မွာ Machi no Eki လုိ႕ေခၚတဲ့ လမ္းဘူတာေလးဆုိတဲ့ပေရာဂ်က္တစ္ခုရိွပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ တႏိုင္တပုိင္စားေသာက္ဆုိင္ေလးေတြ၊ ေရေႏြးၾကမ္းဆုိင္ ကိိမုိနုိဆုိင္၊ ဆာေကးဆုိင္ ကေလးေတြက သူတုိ႕ဆုိင္ကုိ မခ်ိေနာ့ေအးခိ လို အသတ္မွတ္ခံလုိက္တယ္ဆုိရင္ ဒီျမိဳ႕ကိုေရာက္လာတဲ့ လူစိမ္း၊ ႏိုင္ငံျခားသား ေတြကို အကူအညီေပးပါတယ္။ ရင္းႏွီးေဖာ္ေရြစြာနဲ႕ ျမိဳ႕ေျမပံုေပးတာတုိ႕ အျခားေသာ သတင္းအခ်က္အလတ္ေပးတာတုိ႕ ေနာက္ၿပီး ျမိဳ႕ခံလူေတြနဲ႕ရင္းႏွီး၀င္ဆံ့ဖုိ႕ ကူညီေပးတယ္ ဆုိပါတယ္။ ကိုယ္တုိ႕က ေရေႏြးျခမ္းဆုိင္ တစ္ဆုိင္ရယ္ ကီမုိႏိုဆုိင္ တစ္ဆုိ္င္ရယ္ကို ၀င္ေလ့လာရင္ သူတုိ႕ရဲ႕ေဖာ္ေရြေနြးေထြးမႈကို ရခဲ့ပါတယ္။

ဒီပံုကေတာ့ ေရေႏြးၾကမ္းျပဳလုပ္ပံုကိုေျပေနတာပါ။

ဒီပံုကေတာ့ အားလံုး ကီမုိႏိုကို အစမ္း၀တ္ဆင္ခံစားၾကည့္ၾကတာပါ။ ကိုယ္တုိ႕လူအုပ္ကို ဆုိင္ရွင္က မညည္းမညဴ တစ္ဦးခ်င္းစီ ကီမိုႏိုစမ္းသပ္၀တ္ဆင္ခြင့္ျပဳပါတယ္။ အလြန္ပဲေစ်းၾကီးလွတာေၾကာင့္ လက္ကုိင္ပု၀ါတစ္ထည္ေတာင္ မ၀ယ္လာႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။

ေနာက္တစ္ရက္မွာ တုိက်ိဳကိုျပန္ရပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာနကို courtesy call သြားၾကရပါတယ္။ လက္ခံေတြ႕ဆုံတဲ့ အရာရိွမ်ားကုိ လူငယ္မ်ားကေန ဂ်ပန္ႏုိင္ငံရဲ႕ Migrant ႏုိင္ငံျခားသားေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္သူေတြနဲ႕ပတ္သတ္တဲ့ သိလိုတဲ့ မူ၀ါဒ ေတြအေၾကာင္းေမးျမန္းခြင့္ရခဲ့ၾကပါတယ္။ dress code က formal နဲ႕ပါ။ အဲဒါ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးရံုးက ျပန္အထြက္ ရိုက္ထားတာပါ။

ျပန္ေရာက္တာနဲ႕ Group Work လုပ္ခုိင္းထားပါတယ္။ ေန႕လည္ပိုင္းမွာ တခါတည္း Group Presentation လုပ္ရပါတယ္။

Coffee break နားတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ အခန္းေပၚခဏျပန္တက္လုိက္ဦးမယ္ ဆုိၿပီး ခဏလွဲလုိက္တာ ေမ့ခနဲအိပ္ေပ်ာ္သြားပါတယ္။ ခရီးစဥ္တစ္ေလွ်ာက္ ကိုယ္ပိုင္အခိ်န္နည္းလြန္းစြာနဲ႕ ဆက္တုိက္ ပင္ပန္းခဲ့တာေၾကာင့္ ထင္ထားမိတာထက္ ပိုအိပ္ေပ်ာ္သြားတာ ေနာက္ဆံုးပိတ္ Group photo ရုိက္တဲ့အထဲ မပါလုိက္ရပါဘူး။

အဲသည္ေန႕ညေန ဟာ ေနာက္ဆံုးညေနပိုင္းျဖစ္တာေၾကာင့္ အားလံုး တူတူထြက္စားၾကေသာက္ၾကမယ့္အစီ အစဥ္ရိွေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာ ရင္းႏွီးခဲ့ရတဲ့ ညီမငယ္ ခုိင္နဲ႕ကလဲ ေတြ႕ခ်င္လွသလို ေတြ႕ၾကဖုိ႕ကလဲ အဲသည္တညေနပဲမုိ႕ သူနဲ႕ထြက္ေတြ႕ျဖစ္ပါတယ္။ သူနဲ႕စကားေျပာရတာ တအံ့တၾသရိွလွပါတယ္။ ကိုယ္နဲ႕ သိကၽြမ္းစဥ္က ကေလးသာသာပဲရိွတဲ့ကေလးဟာ အခု တုိက်ိဳတကၠသိုလ္မွာ Phd ေက်ာင္းသူၾကီးဖားဖားျဖစ္ေနသလို အေတြ႕အၾကံဳေတြကလဲ ရင့္က်က္ တကယ့္ကုိ လူၾကီးေလး တစ္ေယာက္ျဖစ္လုိ႕ေနပါတယ္။ သူလဲ ကိုယ့္လုိ IR major ကျဖစ္ၿပီး ကိုယ့္ရဲ႕ Junior ျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ အခုေတာ့ ကိုယ္က ဘက္ခ်လာဒီဂရီမွာ ရပ္ေနခဲ့ၿပီး သူက Phd အထိ တက္လွမး္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သလို.. တကယ့္ကို သူ႕အတြက္ ဂုဏ္ယူ၀မ္းသာရပါတယ္။

ဂ်ပန္သြား ေတာ့လား ၂

ဒီဂ်ပန္ခရီးစဥ္က တကယ္ေတာ့ Japan Foundation က ဖိတ္တာပါ။ ဂ်ပန္သံရံုးကတဆင့္ ရံုးကို ဆက္သြယ္လာၿပီး JENESYS programme အေနနဲ႕ migratoin နဲ႕ ပတ္သတ္တဲ့ workshop တစ္ခုလုပ္မွာမို႕လို႕.. ရံဳးက ေန ၃ ေယာက္ nominate လုပ္ခုိင္းတယ္။ ၿပီး အက္ေဆးနဲ႕ country report presentatoin ေရးတင္ရတယ္။ ေနာက္ အင္တာဗ်ဴး.. သည္လုိနဲ႕ ကိုယ္အေရြးခံလုိက္ရသည္ေပါ့ေလ..။ ျမန္မာျပည္က participants အေနနဲ႕ ဂ်ပန္ကုိ ၂ ပတ္ၾကာသြားရမယ္၊ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ တိုက်ိဳ၊ ကာ၀ါစာကီ၊ နာဂိုရာ၊ ကိုေဘး။ ဖူဂ်ီ တုိ႕ကိုလဲ ေရာက္မယ္ဆုိေတာ့.. စိတ္လႈပ္ရွားစရာ ခရီးစဥ္ေပါ့ေလ..။ သည္လုိနဲ႕..
၁၁ရက္ေန႕က.. ရံုးကအလုပ္လက္က်န္သြားျဖတ္ၿပီး အိမ္ကုိေစာေစာျပန္၊ သားသားနဲ႕ နာရီ၀က္ေလာက္ေနၿပီး ေလဆိပ္ဆင္းခဲ့တယ္။ မနက္က ရံုးမသြားခင္ကတည္းက ကင္မရာကို ခရီးေဆာင္အိတ္ထဲ ထည့္ခဲ့တယ္လုိ႕ အမွတ္ရိွေနတာေၾကာင့္ ညေန ေလဆိပ္ဆင္းခါနီး မေမ႕မေလ်ာ့ရွာၿပီးထည့္တာက ဘတ္ထရီခ်ာဂ်ာနဲ႕ ၾကိဳးပါ။ ဟုိေရာက္မွ ကင္မရာက်န္ခဲ့တာသိတယ္။ အဲသလို ျဖစ္ရမယ္ေလ..။
ရန္ကုန္က ဘန္ေကာက္ကို TG 306 နဲ႕ လာၿပီး ဘန္ေကာက္မွာ ေလယာဥ္ေျပာင္းစီးရတယ္။ ဘန္ေကာက္-နာရီတာက TG 642 နဲ႕။ ည၁၁နာရီ ၅၀ ဆုိေတာ့ သန္းေခါင္ၾကီးေပါ့။ ေစာေစာစီးစီး ခ်က္ကင္ ၀င္ထားလုိက္မိေတာ့ ေလဆိပ္ထဲ ထုိင္ငုိက္ေနရတာေပါ့။ ေလယာဥ္ေပၚမွာလဲ ငိုက္သြားရတာပဲ။ အိပ္လုိ႕ ေပ်ာ္တခ်က္ မေပ်ာ္တစ္ခ်က္၊ နာရီတာကိုေရာက္ေတာ့ မနက္ ၈နာရီ ၁၀ မိနစ္၊ ပစ္စည္းေရြးတာနဲ႕ ဘာနဲ႕ ၉နာရီ ၁၅ မွ အျပင္ထြက္ႏိုင္တယ္။ ဖလူပါမပါ စစ္တာတုိ႕ ဘာတုိ႕ရႈပ္ေနေသးတာကိုး။ ေလဆိပ္ကေန လာၾကိဳေပးတဲ့ ဂိုက္က ဘက္စ္ တစ္ကတ္ေတြ၀ယ္ထားတယ္။ အင္မီဂေရးရွင္းမွာ တန္းစီၾကတုန္းပဲ ထုိင္းကလာတဲ့ တစ္ေယာက္ရယ္၊ လာအုိက တစ္ေယာက္ရယ္ နဲ႕ သိသြားၾကတယ္။ ဂုိက္က ေရွ႕ဖလုိက္နဲ႕ ေရာက္ႏွင့္ေနတဲ့ ဘရူႏုိင္းက participant နဲ႕ မိတ္ဆက္ေပးတယ္။ ခုထက္ထိေတာ့ မိန္းကေလးေတြခ်ည္းပဲ။ ဘက္စ္ က ၉ နာရီမွ ထြက္မွာမုိ႕ ခဏေစာင့္ရမယ္ ဆုိေတာ့ ပိုက္ဆံလဲရမယ္ ဆုိၿပီး လဲထားလုိက္တယ္။ ဘက္စ္ေပၚေရာက္ေတာ့ ၉နာရီ ခြဲ၊ ဟုတ္တိပတ္တိနဲ႕ စီးလာလုိက္တာ.. ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာေမာင္းရသကိုး။ ဟိုတယ္ေရာက္ေတာ့ မနက္ ၁၁နာရီ ထုိးေနၿပီ။ ေစာင့္ေနမယ္ ဆုိတဲ့ Ms. Akiko ဆိုတာကို မေတြ႕ေတာ့ ကိုယ္ေတြဟာကိုယ္ေတြ ၀င္သြားၾကတယ္။ ဟိုတယ္မွာ ေတာ္ေတာ္ေလး စည္စည္ကားကားရိွေနတာ ေတာ့ သတိထားမိရဲ႕ ဘာမွန္းေတာ့ မသိဘူး။ ( ေနာက္မွ သမတပူတင္ေရာက္ေနတာလို႕ သိရတယ္။ ) ဟိုတယ္မွာ ခ်က္ကင္၀င္မယ္ ဆုိေတာ့ ေန႕လည္ ၂ နာရီမွ ၀င္ရမယ္ ဆိုေတာ့ ၄ေယာက္သား အဲသည္ အခိခို ဆန္ ကုိ အရင္ လုိက္ရွာၾကတယ္။ ေတြ႕ေတာ့သူက ေန႕လည္စာအရင္သြားစားလုိ႕ရပါတယ္တဲ့။ လုိအပ္တဲ့ map တို႕.. allowance တို႕ကို ထုတ္ေပးတယ္။ ခ်က္ကင္ က ၂ နာရီမွ ဆုိေတာ့ ၄ ေယာက္လံုးက အခန္းျမန္ျမန္ယူၿပီး နာခ်င္လွေပမယ့္လုိ႕.................... ကိုယ္တုိ႕ေရာက္ေနတဲ့ေနရာက Akasaka တဲ့။ အဲသည္နားက ဂ်ပန္ဆုိင္တစ္ခုသြားၿပီး စားၾကတယ္။ ၄ ေယာက္လံုး ဂ်ပန္ကို ပထမဆံုးေရာက္သူေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ ဆုိင္ေရွ႕က ပံုေလးေတြျပထားတာေတြၾကည့္ၿပီး ဆုိင္ေရြး ၿပီး ၀င္ခြင့္ရဖုိ႕.. တန္းစီရေသးတယ္.။ ထမင္းေပါင္းပန္ကန္လံုးေပၚမွာ အသားစိမ္း၊ ငါးစိမ္းေတြ တင္ထားတဲ့ဟာကို သူမ်ားစားေနတာေလ ျပၿပီး အဲဒါမ်ိဳးတစ္ပြဲ ဆုိၿပီးမွာစားလုိက္တယ္။ တန္းစီေစာင့္ရတာဆုိေတာ့ တစ္ခံုလြတ္တစ္ခံု၀င္မို႕ ၄ ေယာက္လဲ တူတူမထုိင္ရပါဘူး။ သူမ်ားေတြလဲ အဲသလိုပဲ တစ္ေယာက္တည္းလာ သုတ္သုတ္စား ၿပီး သုတ္သုတ္ထျပန္ၾကတာပဲ။ အင္မတန္ အေလာတၾကီးႏုိင္တဲ့ ျမိဳ႕ပဲ လုိ႕ သတ္မွတ္မိတယ္။ ဟင္းခ်ိဳကို ခြက္လုိက္ ေမာ့ေသာက္ရတဲ့ ပထမဆံုးအေတြ႕အၾကံဳပါပဲ။ ယဥ္ေက်းမႈဆုိတာ ကိုယ္ေရာက္တဲ့ေနရာအလုိက္ တန္ဖုးိျဖတ္သတ္မွတ္မႈ ကြာျခားႏိုင္တယ္လုိ႕ သိမွတ္လိုက္မိတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ဟင္းခ်ိဳခြက္ကို ထမင္း၀ိုင္း မွာ ခြက္ေစာင္းေမာ့ေသာက္ရင္ သိပ္ရိုင္းတာပဲ ဆုိၿပီး သတ္မွတ္မွာ အေသအခ်ာပဲ႕။


ထမင္းစားၿပီး ဟိုနားဒီနားေလွ်ာက္ၿပီး ဖုန္းဆက္ခ်င္တာ ဘယ္လိုဆက္ရမွန္းကမသိ။ ထုိင္းကတစ္ေယာက္နဲ႕ ကိုယ္နဲ႕ ကတတြဲ။ ဘရူႏုိင္းကတစ္ေယာက္က ေရွာ့ပင္းသမား .. သူတစ္ေဗြတည္း သြားတယ္။ လာအုိကတစ္ေယာက္ကေတာ့ သူ႕အသိနဲ႕ ခ်ိန္းမယ္ ဆုိၿပီး ခြဲထြက္သြားတယ္။ ထိုင္းကတစ္ေယာက္လဲ.. ဖုနး္ေခၚဖုိ႕ ၾကိဳးစားတာ prepaid ၀ယ္ၿပီး အဲသည္က နံပါတ္ေတြအတုိငး္ ႏွိပ္လိုက္.. ဘာမွန္းမသိတဲ့ ဂ်ပန္လုိေတြေျပာလုိက္နဲ႕ ဆိုေတာ့ ကိုယ္လဲ သူ႕ၾကည့္ၿပီး ဖုန္းမဆက္ေသးပါဘူးေလ.. ဆုိၿပီး လက္ေလွ်ာ့ရတယ္။ တကယ့္ကုိ အူတူတူ ေန႕ပါပဲ။ ေန႕လည္ ၂ နာရီထုိးတဲ့အထိ မ်က္ႏွာသစ္ သြားတုိက္ျခင္း အလုပ္မလုပ္ရေသးဘဲ ေလွ်ာက္သြားေနရတာကိုး။ စိတ္ကမလန္းေတာ့ ဘာကိုမွ စိတ္မ၀င္စားဘူး။

၁နာရီ ၄၅ ေလာက္ ဟိုတယ္ကို ျပန္လာေတာ့ အခန္းရၿပီဆုိေတာ့ ခ်က္ကင္လုပ္ၿပီး တေရး အိပ္ပစ္လုိက္တယ္။ ညေနမွာ welcome dinner ရိွတယ္ဆုိေတာ့... ၅နာရီ ျပန္ထ၊ ေရမုိးခ်ိဳး.. ဒင္နာကေတာ့ အင္ေဖာ္မယ္လ္ မို႕ တျခားႏုိင္ငံကလာတက္တဲ့participants ေတြနဲ႕ မိတ္ဆက္ၾကျပဴၾက ေပါ့ေပါ့ပါးပါးပါပဲ။

၉နာရီ ခြဲ အခန္းျပန္ေရာက္၊ အိပ္။ ေနာက္ေန႕ ကစၿပီး Worksop ၁၃ ရက္ေန႕ေပါ့။ တစ္ေယာက္ခ်င္း မိတ္ဆက္ ၿပီး အလွည့္ၾက ကိုယ့္ရဲ႕ ပရက္ဇန္ေတးရွင္းေတြထလုပ္ၾက၊ ေမးတဲ့ေမးခြန္းေတြေျဖရေပါ့။ ေတာ္ေသးတာက ကိုယ့္ Report ကပဲ သိပ္ျပည့္စံုေကာင္းမြန္ေနလို႕ ေမးစရာမရိွေလသလား။ ဒါမွ မဟုတ္ ေမးခြန္းထုတ္ရေလာက္တဲ့အထိ သူမ်ားေတြ စိတ္၀င္စားေအာင္ မဆြဲေဆာင္ႏိုင္တာလားေတာ့ မသိ။ ဘာေမးခြန္းမွ ျပန္အေမးမခံဘူး။ (ဟီး) တကယ္ေတာ့ U ပံုစံ မိတင္းစားပြဲ ပံုစံမွာ ကိုယ္ ဒီဘက္ U ရဲ႕ အဆံုးမေရာက္ခင္ ၄ ေယာက္ေျမာက္ ဆိုေတာ့.. အားလံုး ေတာ္ေတာ္ ပင္ပန္းေနၾကၿပီ ဆုိေတာ့ သိပ္စိတ္မ၀င္စားၾကေတာ့တာျဖစ္မယ္။ ေနာက္ၿပီး အဲသည္ည Formal Welcom dinner ရိွေသးတာကို ၆ ခြဲၿပီးဖုိ႕ဟာ ၇ နာရီ ထုိးဖုိ႕ ၅ မိနစ္မွ ေနာက္ဆံုးတစ္ေယာက္ (vietnam) ရဲ႕ presentation ကၿပီးတယ္။ ေနာက္ ကိုယ့္ အမ်ိဳးသား၀တ္စံု ဆုိၿပီး အေပၚေျပးတက္ လဲရေသးတယ္။ မဆင္မျခင္ယူလာမိတာက ခ်ိတ္ထမီအနက္နဲ႕ ဘေလာက္စ္ အနက္ ေနာက္က ဇစ္ဆြဲ။ ဦးေႏွာက္ မရိွတာက အိမ္မွာဆုိရင္ ေနာက္က ဇစ္ကို ဆြဲေပးမယ့္သူရိွတယ္။ အခုကိုယ့္ဟာကို ဘယ္လိုပဲ ၾကိီဳးစားၾကိဳးစား ဘယ္လိုမွ မရ။ ေခၽြးဒီးဒီက်ပါပဲ။ အဟုတ္ကို။ အဲဒါနဲ႕ တစ္ေယာက္ေယာက္နဲ႕ ေတြ႕မွ ဆြဲခိုင္းရမွာပဲ။ ဓာတ္ေလွကားထဲ ကိုယ့္အဖြဲ႕ထဲက တစ္ေယာက္ေယာက္ နဲ႕ ေတြ႕ႏိုင္ေကာင္းရဲ႕ ဆုိၿပီး ပု၀ါျခံဳဆင္းလာခဲ့တယ္။ ေတာ္ေသးတယ္ ၾသစေတ်းလ်က တစ္ေယာက္နဲ႕ ေတြ႕လုိ႕ သူ႕ကုိ အကူအညီေတာင္းရတယ္။ အမ်ိဳးသမီးခ်င္းမို႕ ေတာ္ေသးတယ္။ အဲသလုိ အဲသလို ျဖစ္ပံုမ်ားေတာ့..။

ဒင္နာၿပီးေတာ့ အားလံုးလဲ နည္းနည္း ရင္းႏွီးေနၾကၿပီဆုိေတာ့ အျပင္သြားၾကမယ္ ဆုိၿပီး အုပ္စုလိုက္ၾကီး ျပန္ထြက္ၾကတယ္။ (အက်ိီ ၤေတာ့ ျပန္လဲရတာေပါ့ေလ..) ဂ်ပန္စတိုင္ ဆုိင္မွာသြားၿပီး ေသာက္ၾက၊ စားၾက ျပန္ေရာက္ေတာ့ ည ၁၂ နာရီ။

14ရက္ေန႕၊ မနက္ပုိင္း Lecture ေနာက္ေတာ့ OKUBO ဆိုတဲ့ေနရာကို Field visit သြားရတယ္။ OKUBO ဆုိတာ ရွင္းဂ်ဳ ကု ထဲက ရပ္ကြက္တစ္ခုေပါ့။ အဆုိအရေတာ့ OKUBOမွာ ႏိုင္ငံတကာကလာေရာက္ေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္အေျခခ်ၾကတဲ့ လူမ်ိဳးေ့ပါင္း ၁၀၈ မ်ိဳးစုေပါင္းေနထုိင္ေနၾကတယ္တဲ့။ အမ်ားစုကေတာ့ ကိုရီးယ ားေတြေပါ့ေလ..။ ျမန္မာလုိေရးထားတဲ့ ဆုိင္တစ္ခ်ိဳ႕လဲ ေတြ႕ခဲ့ေတာ့ ျမန္မာေတြလဲ ရီွမယ္မွန္းရတာေပါ့။ အစုအဖြဲ႕နဲ႕ဆုိေတာ့ ကို္ယ့္ဟာကိုယ္ ခြဲထြက္လို႕လဲ မရေတာ့ ေသခ်ာေတာ့ ၀င္မၾကည့္ခဲ့ရပါဘူး။ ထင္ထင္ရွားရွားကေတာ့ ႏွင္းဆီ ဖယ္မလီ မာ့ထ္ ဆုိတာပဲ။ ေနာက္ေတာ့ အဲသလို migrant ကေလးေတြ တကသလုိက္ ၀င္ခြင့္ရဖုိ႕ အခမဲ့က်ဴရွင္သေဘာမိ်ဳးဖြင့္ထားတဲ့ ေက်ာင္းကိုေရာက္ခဲ့တယ္။ ကေလးေတြနဲ႕ ေတြ႕ဆံုပြဲေပါ့။ အဖြဲ႕ထဲက ပါတဲ့သူေတြထဲက တရုတ္ကလာတဲ့သူက တရုတ္ကေလးေတြနဲ႕ စကားေျပာေမးျမန္းတာကို ဘာသာျပန္ေပးတယ္။ ဖလစ္ပင္းက တစ္ေယာက္ က ဖလစ္ပင္းကေလးေတြနဲ႕ေပါ့.. ထုိင္းက ဆုိ ထုိင္းက .. ျမန္မာကေလးရိွတယ္ဆုိေပမယ့္လို႕.. ကိုယ္တုိ႕သြားတဲ့ေန႕က သူတုိ႕လာတဲ့ေန႕မဟုတ္ဘူး ျဖစ္ေနလို႕ မေတြ႕ခဲ့ရဘူး။ ေက်ာင္းအုပ္အမ်ဳိးသမီးက ျမန္မာျပည္က သင္ရုိးညႊန္းတန္းေတြ လုိခ်င္တယ္ ဆုိလို႕ တနည္းနည္း နဲ႕ ေရာက္ေအာင္ပို႕ေပးမယ္လုိ႕ ကတိေပးခဲ့တယ္။ ၁၅ရက္ေန႕။ Tatebayashi ကိုသြားေလ့လာရတဲ့ေန႔ပါပဲ။ JAR Japan Association for Refugeee အဖြဲ႕ရဲ႕ lecture နားေထာင္ရတယ္။ ေနာက္ ရဖ်ဴဂ်ီ တခ်ို႕နဲ႕ ခဏေတြ႕။ ေန႕လည္စာကေတာ့ ဂ်ပန္-ဘရာဇီးလီးယနး္ စားေသာက္ဆုိင္မွာ စားၾကတယ္။ ဘရာဇီးမုိင္းဂရန္႕ေပါ့။ သူတုိ႕အေၾကာင္းေလ့လာရတာစိတ္၀င္စားစရာပါ။ ေနာက္ ဂ်ပ္န-ဘရာဇီးစာသင္ေက်ာင္း ကိုသြားေလ့လာၾကတယ္။ အဲသည္ ေက်ာင္းကအစိုးရအကူအညီ လံုး၀မပါဘဲ ကိုယ္ထူကုိယ္ထ ထူေထာင္ထားတဲ့ေက်ာင္း့ပါ။ ဂ်ပန္-ဘရာဇီးကျပားေလးေတြေရာ၊ ဘရာဇီးကေလးေတြေရာ စသင္ၾကားေနတဲ့ ေက်ာင္းပါ။ ကေလးေတြနဲ႕ ေတြ႕ဆံုခြင့္ရခဲ့တယ္။ တစ္ခု စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတာက ခါတုိင္းလုိ ဂ်ပန္လိုေျပာတာကို အဂၤလိပ္လို ဘာသာျပန္ရတာမဟုတ္ဘဲ သူတို႕ ဘာသာစကားနဲ႕ ေျပာတာကုိ ဂ်ပန္လုိ သူတုိ႕ ဆရာမက ျပန္ေပးတယ္။ အဲဒါကိုမွ စကားျပန္က အဂၤလိပ္ကို တဆင့္ျပန္ေပးတယ္။ ေက်ာင္းစတင္ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာမၾကီးက သူ႕ရဲ႕ အေတြ႕အၾကံဳ အခက္အခဲကို ေတြ ကို ရွင္းျပရင္ မ်က္ရည္ပါက်တာ ေမ့ႏုိင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ (((ဂန္ဘတဲ့))) ညမွာ ဖီးလ္ဆာေဗးရပို႕တ္နဲ႕ ဒစ္စကတ္ရွင္းေပါ့။ ပင္ပန္းတာကေတာ့ မေျပာပါနဲ႕ေတာ့...............................

ဂ်ပန္ သြားေတာလား။

ဖိလစ္ပိုင္သြားေတာလား ေတာင္ မၿပီးေသးဘူး အခုဂ်ပန္ေရာက္ေနတယ္။ အေတြ႕အၾကံဳေတြ ခံစားမိတာေတြ.. ေတြးမိတာေတြ အမ်ားၾကီးပဲ။ ခ်ေရးဖုိ႕ အေၾကြးေတြ မ်ားေနတယ္။ အဖြဲ႕နဲ႕ ပတ္သတ္တဲ့ workshop သေဘာမ်ိဳး တစ္ခု လာတက္ရတာပါ။ ၂ ပတ္ေလာက္ၾကာမယ္။ ခါတုိင္းလို ရံုးကလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ တစ္ေယာက္မွ မပါဘူး။ တစ္ေယာက္တည္း။ စကတည္းကယဥ္သကုိ ဆုိတာလိုမ်ိဳး.. ဒီခရီးစဥ္ အားလံုးၿပီးကာမွ ၀က္တုပ္ေကြးက ၀င္ရႈပ္လို႕.. မလုပ္ျဖစ္ေတာ့ဘူးလုိလုိ ျဖစ္လုိက္ေသးတယ္။ ၁၁ ရက္ေန႕ ထြက္လာရမွာကို ၈ ရက္ေန႕ ညမွ ကြန္ဖန္းျဖစ္တယ္။ ျပသနာက ဗီဇာအခက္အခဲေၾကာင့္ relieving က မလာႏိုင္ေသးျပန္ဘူး။ အလုပ္ေတြကုိ ကေသာင္းကနင္း ပဲ.. လႊဲရတယ္။ မၿပီးျပတ္တဲ့ဟာေတြ အကုန္ဒီအတုိင္း ပစ္ခဲ့တာပဲ။ လူၾကီးကလဲ အဲသည္အတုိင္းထားခဲ့ စိတ္ေျဖာင့္ေျဖာင့္သာသြားဆိုလုိ႕.. ဒီေရာက္တာနဲ႕ အလုပ္ေတြကို မကုိင္ေပါင္။ မွာေတာ့ မွာလုိက္ေသးတယ္။ မင္းအခန္းမွာ အင္တာနက္ရလုိ႕.. အီးေမးလ္စစ္မယ္ဆုိရင္ အင္တာနက္ အသံုးစရိတ္ေပးရရင္ ရံုးကက်ခံမယ္တဲ့။ ဆုိလုိတာက ပါးစပ္ကေတာ့ မလုပ္ပါနဲ႕၊ အခုသြားတဲ့ကိစ္စကိုသာ အာရံုထားၿပီး အေကာင္းဆံုးလုပ္ခဲ့ပါ လုိ႕ ထုတ္ေျပာေပမယ့္.. စိတ္ထဲက အားရင္ အီးေမးလ္ေတြဖတ္ၿပီး ဒိဘက္ရံုးက အလုပ္ေတြကို လုပ္ေပးဦးေနာ္ အသံတိတ္ လို႕မွာေနတာ...။ ခရီးသြားရေတာ့မယ္ဆုိရင္ အျမဲအဲလိုပဲ..။ Relieving အခိ်န္မီဘယ္ေတာ့မွ မရဘူး။ အဲသည္ ဗီဇာကိစ္စ စိတ္အကုန္ဆံုးပဲ..။ ဘယ္လုိျဖစ္လုိ႕ ဒီေလာက္ ဆတ္ဆတ္တုန္ေနၾကလဲ မသိပါဘူး။ တျခားလူေတြအားလံုး သေဘာရိွ၀င္လုိ႕ရၿပီး အဲသည္ humanitarian အဖြဲအစညး္ေတြကဆုိ... ဘယ္လိုဘယ္လိုေသာ သေဘာမ်ိဳးနဲ႕.. ေသာက္ေရးမပါေအာင္ လုိက္လုပ္ေနမွန္းကို မသိေတာ့ဘူး။ အဟုတ္စိတ္ကုန္တယ္။
ထားပါေတာ့..။
အဲသလုိနဲ႕ ခုေတာ့ ဂ်ပန္ေရာက္ေနပါၿပီ..။
ဆက္ရန္..။

ကိုယ္ဘယ္လုိလူမ်ိဳးလဲ..

ဘာရယ္မဟုတ္ပါဘူး.. သူငယ္ခ်င္းတခ်ိဳ႕ facebook မွာ ေမးခြနး္ေလးေတြ ေျဖၾကည့္ထားတာေတြ႕ေတာ့ ကိုယ္လဲ လုိက္ေျဖၾကည့္တာေပါ့။
အေမးအေျဖတခ််ဳီ႕လုိက္လုပ္ၾကည့္ၿပီးသကာလ ေဟာသလို အေျဖထြက္ပါသတဲ့။

ကိုယ္ဟာ ၇၀% ျမန္မာပါ တဲ့။
ေနာက္ၿပီး ကိုယ့္ကုိ အေရာင္အားျဖင့္ သတ္မွတ္ရရင္ အ၀ါေရာင္တဲ့။
ေနာက္ၿပီး ကိုယ္ဟာ ကမာေျမ နဲ႕တူေသာလူတဲ့။

ကုိယ့္ကိုယ္ကုိယ္ ဘာမွန္းမသိရင္ ေျဖၾကည့္ရတာ တမ်ိဳးေတာ့ စိတ္၀င္စားစရာပဲ ဒါေပမယ့္ ဒီအေျဖေတြသိရဖုိ႕အတြက္ ဟိုလူ႕ဖိ္တ္ရဒီလူ႕ဖိတ္ရနဲက အဲသည္ သူငယ္ခ်င္းေတြ စိတ္အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ရရင္ ေတာ့စိတ္မေကာင္းပါဘူး။

ကိုယ္ပို႕ေပးလုိက္တဲ့ သူေတြလဲ ေျဖၾကည့္ရင္ းစိတ္၀င္စားၾကမယ္ထင္ပါတယ္ေလ.. လုိ႕ပဲ စိတ္ေျဖရတာပဲ။
အားလြန္းလို႕ေတာ့ မဟုတ္.. စထရက္စ္ ရလိစ္ လုပ္တဲ့အေနနဲ႕.. ေလွ်ာက္ေမႊတာ။

ေမြးေန႕

April 27 က အသက္ ၃၁ ႏွစ္ျပည့္ခဲ့ၿပီ။ ရံုးဖြင့္ရက္ေလ.. အလုပ္မ်ားလိုက္ပံုမ်ား .. ဘာပို႕စ္ေလးမွေတာင္ အမွတ္တရ မတင္ႏိုင္ဘူး .. ။ ေမေမက ေတာ့ ထံုးစံအတုိင္း အုန္းႏုိ႕ေခါက္ဆြဲခ်က္ေပးတယ္ ေက်ာက္ေက်ာၾကိဳေပးတယ္။ မနက္ေစာေစာထ ဘုရားဆြမ္းေတာ္ကပ္ ဘုရားရိွခုိးေပါ့။